Willem Drees

Hoe de Algemene Ouderdomswet (AOW) tot stand kwam

Het pensioenstelsel en de voorgenomen wijzigingen daarin is een actueel en soms ook beladen en gevoelig onderwerp. We moeten steeds langer doorwerken en dat is niet voor iedereen haalbaar. Bij 50+ besteden we hier de nodige aandacht aan, maar waar komt die AOW (Algemene Ouderdomswet) eigenlijk vandaan, wat is de basis?

Noodwet Ouderdomsvoorziening

In 1947 lanceerde Willem Drees, toenmalig minister van Sociale Zaken, de Noodwet Ouderdomsvoorziening. Het ging om een tijdelijke regeling en de wet was het begin van de verzorgingsstaat in Nederland. Na de oorlog was de politiek van mening dat er snel iets gedaan moest worden aan de ouderenzorg en de voorzieningen voor ouderen. Het ging om het invoeren van een verzekering waardoor mensen na hun 65e konden stoppen met werken, omdat ze dan geld kregen van de overheid. Mannen en alleenstaande vrouwen kregen een geldbedrag als ze onvoldoende eigen inkomsten hadden.

Koosnaam

Er was toentertijd veel discussie over, maar ondanks dat kreeg Drees zijn plan door de Eerste en Tweede kamer. Op 24 mei 1947 ging de noodvoorziening in en de wet gold voor drie jaar. Drees was toen inmiddels al minister-president. Maar er werd zo positief op gereageerd, dat er steeds een verlenging kwam. Enkele honderdduizenden ouderen hadden in het eerste jaar profijt van de regeling. Drees kreeg de koosnaam ‘Vadertje Drees’, de wet bezorgde hem een ongekende populariteit en hij ontving talloze brieven met bedankjes.

Draagkracht

Pas in 1957 werd de noodwet officieel omgevormd tot de Algemene Ouderdomswet, de huidige AOW dus. Minister van Sociale Zaken Ko Suurhoff was hiervoor verantwoordelijk. Het werd een verplichte verzekering voor iedereen. De premie die alle werkenden moesten betalen was naar draagkracht, waaruit duidelijk de betrokkenheid van de PVDA bleek. De eerste Nederlander die AOW kreeg was de heer Bakker uit de Boterdiepstraat in Amsterdam.

Zuinig en eenvoudig

Wie was nou die Willem Drees? Drees werd geboren in 1886 en werd al jong lid van de sociaal democratische SDAP, de voorloper van de PVDA. Hij was één van de meest populaire ministers-presidenten in ons land en wordt vaak genoemd als de belangrijkste naoorlogse Nederlandse politicus. Drees stond bekend als zuinig en leefde eenvoudig. Het verhaal gaat dat zijn vrouw belangrijk Amerikaans bezoek alleen thee met een mariakaakje aanbood. Hij had geen auto met chauffeur nodig, want hij fietste of wandelde naar zijn werk.

Verzorgingsstaat

Die zuinigheid maakte hem populair, evenals het feit dat hij oog had voor wat de Nederlandse bevolking nodig had. In die naoorlogse jaren lag de nadruk in de politiek op samenwerking, opbouw en de handen uit de mouwen steken. Er werd een verzorgingsstaat opgebouwd, waar de wet van Drees een belangrijk onderdeel van was. Ouderen hadden het in die tijd over ‘trekken van Drees’ alsof hij het geld zelf betaalde. Willem Drees overleed in 1988 en was toen 101 jaar. Hij heeft dus lang van zijn AOW kunnen genieten.

Deel dit artikel

Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Full 2
Culinaire routes
De leukste restaurants, de meest verfijnde smaken, de eerlijkste gerechten.
Full 2
Full 2
Fiets, wandel- en vaarroutes
Kom lekker in beweging en loop of fiets een mooie route!
Full 2
Full 2
Er op uit
Nederland is veelzijdiger dan je denkt. Laat het dagelijkse leven even achter je en geniet!
Full 2
Full 2
Schrijf mee
Vertel jij graag mooie verhalen? Schrijf dan mee met de redactie van 50+
Full 2
previous arrow
next arrow
Scroll naar boven
Scroll naar top