‘Draag na een borstoperatie een sportbh als dat comfortabel voelt’

Borstkankermaand, het verhaal van een verpleegkundig specialist

Verpleegkundig specialist plastische chirurgie Yvonne van Stek van het Antoni van Leeuwenhoek is de vraagbaak voor kankerpatiënten. Ze vertelt over de impact van borstkanker, plastische chirurgie en het dragen van een sportbh.

“Het is algemeen bekend dat slechts twaalf procent van de vrouwen een bh in de juiste maat draagt,” vertelt Yvonne van Stek. Yvonne is 22 jaar verbonden aan de afdeling plastische chirurgie van het Antoni van Leeuwenhoek in Amsterdam, vanaf 2011 als verpleegkundig specialist. Ze is de enige verpleegkundig specialist in een team van zeven plastisch chirurgen en twee plastisch chirurgen in opleiding. “Ik ben voornamelijk met patiëntenzorg bezig. Ik krijg allerlei vragen die ik met aandacht beantwoord. Vrouwen zijn na een borstkankerbehandeling vooral onzeker. Ze hebben geen enkel idee wat ze kunnen verwachten als het gaat om bijvoorbeeld wondgenezing. Er kunnen zich allerlei randverschijnselen voordoen waar ze vragen over hebben. Bijvoorbeeld of de wond wel goed geneest en of een zwelling normaal is.”

Ook draait Yvonne vier keer per week de polikliniek. “Dan gaat het om postoperatieve controles, het geven van informatie aan patiënten met bijvoorbeeld wondproblemen of klachten. Soms zelfs nog een aantal jaren na behandeling. Daarbuiten laser en tatoeëer ik, beide een dagdeel per week. Bij een bestraling worden er vaak vier tatoeagepuntjes gezet om de plek te lokaliseren, waarvan eentje boven het decolleté. Dat puntje kan ik op verzoek weg laseren. Bij het tatoeëren gaat het om tepels tatoeëren. Ook doe ik de triage voor het ziekenhuis en daarbuiten voor zorgverleners en patiënten.”

“Zo’n twintig jaar geleden had een vrouw na een borstsparende operatie regelmatig een deuk in een van haar borsten als er een wat grotere tumor was weggenomen. Tegenwoordig komt daar de plastisch chirurg aan te pas die ervoor zorgt dat dat niet gebeurt. Sinds 2008 opereert de plastisch chirurg vaak mee bij een borstsparende operatie met het doel vormbehoud van de borst. Bij heel grote borsten kan er naar wens zelfs direct bij het borstsparend wegnemen van de tumor een borstverkleining plaatsvinden. De verkleining van de gezonde borst volgt dan enige tijd erna. Cosmetisch proberen we het altijd zo mooi mogelijk te maken.”

Een behandeling is voor een vrouw een traject vol onzekerheden

Zoals gezegd is zo’n behandelingstraject voor de patiënt een traject vol onzekerheden. “Als iemand na een operatie weer thuis is, komen vaak de vragen. Ik vertel natuurlijk zoveel mogelijk over wat er kan gebeuren en leg dat duidelijk uit als ze nog in het ziekenhuis zijn, maar ieder mens is uniek, dus je weet nooit waar iemand mee zit of hoe een en ander zich ontwikkelt. En alles mag gevraagd worden. Met name vrouwen die na een amputatie en een reconstructie naar huis gaan, hebben daar vaak vragen over. Ze zien bijvoorbeeld rond de tepel of bij het litteken een verdikking ontstaan of een verkleuring. Ik zeg dan altijd; ‘laat het maar gebeuren. Over een paar dagen heeft u een afspraak op de poli en dan kijk ik ernaar, en leg het uit.’ Het gaat in dit geval met name om de overgebleven dunne huid die tijd nodig heeft om weer goed doorbloed te raken. Er komen ook vaak vragen over een drain die ze nog enige tijd in de borst hebben. Soms constateren ze dat die lekt of niet goed doorloopt.”

Welke behandeling zich ook maar voordoet, of het nu gaat om een amputatie of het borstsparend wegnemen van een kleinere tumor, het is volgens Yvonne altijd ingrijpend. “Er gebeurt veel als er borstkanker wordt geconstateerd. Het is voor veel vrouwen een rollercoaster, lichamelijk, geestelijk en emotioneel. Ook al is er maar een klein litteken zichtbaar aan de buitenkant van de borst, aan de binnenkant zit vaak een enorme wond. Het steekt, het voelt gespannen. Je weet als patiënt niet wat je ervan moet denken. Het is normaal dat je je afvraagt of het allemaal wel goed gaat en of die gevoelens en pijntjes normaal zijn. Daarom mogen patiënten mij altijd bellen. Ga er niet mee naar de huisarts, die heeft een andere expertise. Die is veel minder goed bekend met wat zich na een operatie voor kan doen. Ik ken na 22 jaar bijna alle onzekerheden en vragen. En ik begrijp die onzekerheden ook.”

Bij het AvL is het wel of niet dragen van een sportbh een eigen keuze

In de meeste ziekenhuizen wordt aangeraden tot zes weken na een operatie dag en nacht een sportbh te dragen. Een stevige bh die strak om de borsten zit en ondersteuning biedt. Het zou ook de zwelling kunnen verminderen. Yvonne: “In het Antoni van Leeuwenhoek hebben we daar een eigen idee over. Je mag daarvoor kiezen, maar het hoeft niet. Doe wat comfortabel voelt. Als een patiënt liever niets wil dragen, is dat oké. Vindt iemand het fijner om ter ondersteuning een sportbh te dragen, dan is dat ook prima. Wij constateren hier dat het een niet beter is dan het ander. Het gaat er vooral om dat je je goed voelt bij wat je draagt of niet draagt. Het enige wat we afraden is het dragen van een beugelbh na een borstoperatie. In ieder geval aan de kant van de geopereerde borst. Na zes weken mag je alles weer dragen wat je wilt. Sportbh’s, bh’s met beugels. Doe vooral wat je zelf het meest comfortabel vindt en waar je je fijn bij voelt.”

Steun borstkankeronderzoek

Steun borstkankeronderzoek door deze maand een sportbh te kopen bij Sportbh.nl 

Deel dit artikel

Full 2
Culinaire routes
De leukste restaurants, de meest verfijnde smaken, de eerlijkste gerechten.
Full 2
Full 2
Fiets, wandel- en vaarroutes
Kom lekker in beweging en loop of fiets een mooie route!
Full 2
Full 2
Er op uit
Nederland is veelzijdiger dan je denkt. Laat het dagelijkse leven even achter je en geniet!
Full 2
Full 2
Schrijf mee
Vertel jij graag mooie verhalen? Schrijf dan mee met de redactie van 50+
Full 2
previous arrow
next arrow
Scroll naar boven
Scroll naar top